Jakie uprawnienia trzeba zdobyć, aby zostać elektrykiem?
Kursanci zapisujący się na nasz kurs elektryczny
często zadają pytanie: Jakie uprawnienia powinien posiadać elektryk? Odpowiedź
nie jest prosta. Warto zaznaczyć na samym początku, że nie istnieją
jedne ogólne uprawnienia dające prawo do wykonywania zawodu elektryka.
Innych uprawnień potrzebuje elektryk na budowie zajmujący się projektowaniem instalacji,
a innych elektryk naprawiający gniazdka elektryczne w mieszkaniach. Uprawnień
elektrycznych jest sporo, a część z nich
jest wymagana przez prawo nawet
od osób, które nie pracują w zawodzie elektryka. Najpopularniejsze uprawnienia to uprawnienia
elektryczne Grupy 1, czyli świadectwo
kwalifikacji wydawane raz na 5 lat. Potrzebuje go niemal każdy, kto w swojej
pracy ma choć niewielką styczność z elektryką, czyli np. operator podłączający
do ładowania elektryczny wózek widłowy.
Uprawnienia dla elektryków szczegółowo opisuje dokument
sporządzony przez Jana Strzałkę – Przewodniczącego Centralnej Komisji Uprawnień
Zawodowych i Specjalizacji Zawodowej Inżynierów SEP dostępny pod linkiem: http://redinpe.com/attachments/article/117/Uprawnienia_dla_elektrykow.pdf
Znajdziecie w nim wszystkie uprawnienia, które mogą być
potrzebne w pracy elektryka. W dokumencie znajdują się także informacje
dotyczące tego, kto wydaje dane uprawnienia oraz szczegółowy zakres tych
uprawnień. Przeczytamy tam także o
wstępnych wymaganiach dla kandydatów przystępujących do różnych egzaminów
elektrycznych. Aby przystąpić do egzaminu przed komisją SEP i zdobyć
uprawnienia elektryczne z zakresu Grupy 1, wystarczy mieć skończone 18 lat i
wykształcenie podstawowe. Należy jednak pamiętać, że od osoby starającej się o uprawnienia
elektryczne budowlane wymaga się już odpowiedniego wykształcenia wyższego oraz
odpowiedniej praktyki zawodowej.
Elektryk jako zawód
Elektryk to zawód, a zakres czynności wykonywanych przez
elektryka jest ściśle określony rozporządzeniami. Podobnie zresztą jak kwalifikacje, które elektryk musi uzyskać.
W dokumencie "Uprawnienia zawodowe dla elektryków i
zasady ich uzyskiwania" Jana Strzałki Przewodniczącego CKUZiSZI SEP
czytamy :
"Zawód, którego wykonywanie zależy od spełnienia
wymagań kwalifikacyjnych i warunków określanych w odrębnych przepisach
państwowych jest nazywany zawodem regulowanym, a przepisy określające te
wymagania oraz sposób ich egzekwowania – przepisami regulacyjnymi, które mają
swe źródło w ustawach. Dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji upoważniają
do samodzielnego uprawiania zawodu regulowanego w określonej specjalności i
określonym zakresie. Dokumenty te są powszechnie zwane uprawnieniami. "
Zakres czynności, jaki może wykonywać osoba ze świadectwem
kwalifikacji wydanym przez SEP, SPE lub inną komisję akredytowaną przez URE
jest ograniczony. Elektryk z uprawnieniami budowlanymi zgodnie
z prawem ma o wiele szerszy zakres możliwości. Wg dokumentu Jana Strzałki osoba
ubiegająca się o uprawnienia elektryczne budowlane musi spełnić odpowiednie wymagania
wstępne:
"Uprawnienia w
zakresie ograniczonym do obiektów do 1000 m3 kubatury oraz instalacji
elektrycznych wraz z przyłączami o napięciu do 1 kV mogą być nadawane
inżynierom posiadającym odpowiednie wykształcenie kierunkowo lub mgr inż.
posiadającym wykształcenie pokrewne".
Kto wydaje uprawnienia elektryczne?
Uprawnienia elektryczne (świadectwo kwalifikacji) nie są wydawane tylko przez SEP (Stowarzyszenie Elektryków Polskich). Może je wydawać każda komisja akredytowana przez Urząd Regulacji Energetyki. Najpopularniejsze komórki organizacyjne przy których została powołana komisja akredytowana przez URE to Stowarzyszenie Elektryków Polskich, Stowarzyszenie Polskich Energetyków oraz Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich. Według Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci komisje kwalifikacyjne są powoływane:
·
u przedsiębiorcy zatrudniającego co najmniej 200
osób wykonujących prace, o których mowa w § 5 ust. 1,
·
przy stowarzyszeniach naukowo-technicznych,
jeżeli statuty tych stowarzyszeń zawierają postanowienia określające zakres
wykonywanej działalności na rzecz gospodarki energetycznej,w jednostkach
podległych właściwym ministrom lub Szefom Agencji, o których mowa w art. 54
ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r.
W Polsce świadectwa
kwalifikacji wydaje kilkaset
akredytowanych komisji.
Jan Strzałka w wyżej wspomnianym dokumencie wymienia różne
typy uprawnień elektrycznych wydawanych przez różne organy. Oprócz świadectwa
kwalifikacji elektryk może zdobyć np. uprawienia elektryczne budowlane, które
uprawniają go do pracy na budowie, jak również do projektowania instalacji elektrycznych.
Uprawnienia elektryczne budowlane wydaje Polska Izba Inżynierów Budownictwa i
jej oddziały terenowe.
Podstawowe uprawnienia elektryka – świadectwo kwalifikacji Grupa 1 Dozór i Eksploatacja
Najbardziej podstawowe uprawnienia elektryczne, zwane
świadectwem kwalifikacji, to uprawnienia do eksploatacji urządzeń, sieci
elektrycznych oraz do dozoru tych urządzeń i sieci. Jak czytamy w dokumencie
"Uprawnienia zawodowe dla elektryków i zasady ich uzyskiwania" Jana
Strzałki Przewodniczącego CKUZiSZI SEP : "Świadectwa kwalifikacji
wydawane są na 5 lat i dzielą się na uprawnienia elektryczne Dozór i uprawnienia elektryczne
Eksploatacja."
"Zgodnie z Rozporządzeniem (Rozporządzenie Ministra
Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 28 kwietnia 2003 r. (Dz. U. Nr 89 poz. 828) nabycie uprawnień do
pracy na określonym stanowisku (eksploatacji – E lub dozoru – D) musi być potwierdzone odpowiednim świadectwem
wydanym – na podstawie zdanego egzaminu – przez komisję kwalifikacyjną.
Do wydawania takich świadectw uprawnionych jest blisko 100 komisji
kwalifikacyjnych powołanych przy naszym Stowarzyszeniu."
Zazwyczaj kursy i szkolenia elektryczne przygotowujące do
uzyskania świadectwa kwalifikacji są przeprowadzane w prywatnych placówkach
szkoleniowych, a akredytowana komisja
dojeżdża tylko na egzamin do takiej placówki.
Szkolenie jest krótkie (jeden – kilka dni) i kończy się
egzaminem przed komisją SEP lub inną komisją akredytowaną przez URE. Po egzaminie odpowiednie uprawnienia są
wbijane do książeczki świadectwa kwalifikacji, której wzór określa
rozporządzenie.
Uprawnienia dzielą się na:
·
Uprawnienia Grupa 1 Eksploatacja (G1E) - uprawnienia w zakresie eksploatacji urządzeń,
instalacji i sieci elektrycznych
·
Uprawnienia Grupa 1 Dozór (G1D)- uprawnienia w
zakresie dozoru urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych.
Kursant może wybrać
jeden z wariantów, lub od razu uzyskać uprawnienia obejmujące obie grupy.
Co to są uprawnienia elektryczne SEP (uprawnienia sepowskie)?
Świadectwa kwalifikacji często są nazywane uprawnieniami
sepowskimi lub uprawnieniami SEP. Nazwa ta pochodzi od jednej z
popularniejszych jednostek, przy których tworzone są komisje kwalifikacyjne,
czyli Stowarzyszenia Energetyków
Polskich (SEP). Warto pamiętać, że świadectwo kwalifikacji może wydawać nie
tylko SEP, ale także inne akredytowane komisje. Zgodnie z prawem świadectwa
wydane przez SEP, SPE, lub inną komisję są tak samo ważne.
Jakie uprawnienia musi mieć elektryk?
W dokumencie
"Uprawnienia zawodowe dla elektryków i zasady ich uzyskiwania" Jana
Strzałki Przewodniczącego CKUZiSZI SEP znajdziemy
informacje o uprawnieniach, które mogą zdobyć elektrycy:
1) uprawnienia w zakresie eksploatacji,
2) uprawnienia budowlane,
3) uprawnienia rzeczoznawcy budowlanego,
4) uprawnienia rzeczoznawcy, specjalisty, asystenta i
weryfikatora SEP,
5) uprawnienia biegłego sądowego,
6) uprawnienia audytora energetycznego,
7) uprawnienia do sporządzania certyfikatów energetycznych
budynków,
8) uprawnienia specjalisty w zakresie jakości energii
elektrycznej,
9) stopień specjalizacji zawodowej inżynierów i techników,
10) uprawnienia zweryfikowanego wykładowcy SEP.
Jak widzimy ilość rodzajów uprawnień jest imponująca. To jakie uprawnienia
elektryczne będą potrzebne elektrykowi w pracy określają odpowiednie
rozporządzenia. W zależności od zakresu wykonywanych czynności będzie on
potrzebował odpowiednich kwalifikacji. Uprawnienia elektryczne różnią się
stopniem "zaawansowania". Po uprawnienia w zakresie eksploatacji
możemy udać się "z marszu" (wystarczy
odpowiedni jednodniowy kurs przygotowawczy), ale kandydat na biegłego sądowego
musi przedstawić już cały szereg uzyskanych do tej pory uprawnień elektrycznych,
jak również wykazać się odpowiednią praktyką zawodową.
Uprawnienia budowlane elektryka - zakres
Uprawnienia budowlane wydawane przez Polską Izbę Inżynierów
Budownictwa są przyznawane osobom z odpowiednią praktyką i wykształceniem
(inżynier, magister, w uzasadnionych przypadkach technik). Jak wynika z
dokumentu "Uprawnienia zawodowe dla elektryków i zasady ich
uzyskiwania" Jana Strzałki Przewodniczącego CKUZiSZI SEP, uprawnienia
budowlane dzielą się na uprawnienia:
"- w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych, które uprawniają
do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi
związanymi z obiektem budowlanym, takim jak: sieci, instalacje i urządzenia
elektryczne i elektroenergetyczne, w tym kolejowe, trolejbusowe i tramwajowe
sieci trakcyjne wraz z urządzeniami do zasilania i sterowania.
− w specjalności
telekomunikacyjnej do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami
budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym w zakresie telekomunikacji
przewodowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną oraz telekomunikacji
radiowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą. "
Gdzie i jak można uzyskać odpowiednie uprawnienia elektryczne - szczegóły wydawania uprawnień elektrycznych
Osoby zainteresowane
zdobyciem uprawnień G1, G2 oraz G3 wydawanych przez SEP zapraszamy na nasze
kursy elektryczne. Organizowane przez nas szkolenia zakończone są egzaminem
przez komisją SEP. Zarówno szkolenie, jak i sam egzamin organizujemy na naszej
hali szkoleniowej w Łodzi. Na życzenie klienta dojeżdżamy również na teren jego
firmy - działamy w całej Polsce. Wszystkie szczegóły odnośnie konkretnych
kursów znajdziecie na naszej stronie pod linkiem.
O szczegółach
uzyskania innych odpowiednich uprawnień elektrycznych wymienionych powyżej
możecie przeczytać w dokumencie "Uprawnienia zawodowe dla elektryków i
zasady ich uzyskiwania" Jana Strzałki Przewodniczącego CKUZiSZI SEP dostępnym
pod linkiem:
Praktyczny Kurs Pomiarów Elektrycznych
Elektrycy mogą również
dokształcać się na odpowiednich kursach i konferencjach. Jedną z dodatkowych
opcji jest praktyczny kurs pomiarów,
który poszerza uprawnienia elektryka o pomiary eksploatacyjne urządzeń i budynków. Te
ostatnie trzeba wykonywać obowiązkowo i
regularnie.
Jakie uprawnienia elektryczne muszę mieć?
Jeśli po
przeczytaniu tego artykułu nadal nie wiesz, jakie uprawnienia elektryczne będą
potrzebne ci do pracy i o jakie
uprawnienia SEP powinieneś się starać, zadzwoń do naszego specjalisty.
Specjalista ds.
Uprawnień elektrycznych i pomiarów
eksploatacyjnych urządzeń i budynków
737-446-866