Badania i pomiary elektryczne - rodzaje i obowiązek ich wykonywania
Czym są badania i
pomiary elektryczne?
Badania i pomiary elektryczne są to czynności sprawdzające,
czy dana instalacja elektryczna oraz urządzenia elektryczne są prawidłowo
wykonane i można je bezpiecznie eksploatować
w miejscu ich zainstalowania. Dokonuje ich osoba posiadająca uprawnienia
(posiadająca świadectwo kwalifikacyjne). Zasady przeprowadzania badań i
pomiarów instalacji elektrycznych zawiera
Norma PN-HD 60364-6:2008.
Podział badań i
pomiarów elektrycznych
Badania i pomiary elektryczne dzielimy na 2 podstawowe
grupy:
1.
badania i
pomiary odbiorcze - czyli dotyczące nowo budowanych lub
modernizowanych instalacji i urządzeń
elektrycznych. Ich celem jest potwierdzenie przydatności i gotowości do
użytkowania w miejscu ich zainstalowania. Obowiązek przeprowadzania takowych
badań nakłada na nas wyżej wspomniana norma, która w punktach 61.1.1 oraz
61.1.5 stanowi:
61.1.1. Każda
instalacja powinna być sprawdzana podczas montażu, na ile jest to w praktyce
możliwe, i po jego ukończeniu, a przed przekazaniem użytkownikowi do
eksploatacji.
61.1.5. W przypadku rozbudowy lub zmiany
istniejącej instalacji należy sprawdzić,
czy ta rozbudowa lub zmiana jest zgodna z
PN-HD 60364 i czy nie spowoduje pogorszenia
stanu bezpieczeństwa istniejącej instalacji.
Badania i pomiary odbiorcze zazwyczaj obejmują nieco szerszy
zakres czynności niż badania okresowe. Do obowiązkowych czynności należą:
·
sprawdzenie dokumentacji;
·
oględziny instalacji i urządzeń - sprawdzenie
stanu przewodów elektrycznych oraz prawidłowości podłączenia urządzeń,
poprawności schematów, tablic ostrzegawczych i informacyjnych
·
próby i pomiary parametrów; należą do nich m.in.:
ü
pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej
(pomiar skuteczności działania
wyłączników nadprądowych) - pomiaru musi dokonać osoba z uprawnieniami, po dokonaniu pomiarów
sporządza odpowiedni protokół.
Sprawdzana jest skuteczność działania urządzenia zabezpieczającego,
które w przypadku wystąpienia napięcia na obudowie urządzenia, powinno odłączyć
zasilanie, w wymaganym czasie.
ü
pomiar rezystancji izolacji - czyli sprawdzenie
stanu izolacji przewodów instalacji elektrycznej. Rezystancja izolacji odnosi
się zarówno do otoczenia zewnętrznego (części przewodzących), jak też elementów
instalacji elektrycznej. Pomiaru rezystancji izolacji pomiędzy instalacją, a
otoczeniem dokonujemy ze względu na zagrożenie porażenia prądem, zaś pomiar
rezystancji pomiędzy elementami danej instalacji ze względu na
niebezpieczeństwo zwarcia. Pomiarów tych
należy dokonać przed pierwszym podłączeniem do sieci, zaś w trakcie użytkowania
instalacji elektrycznej- nie rzadziej niż raz na 5 lat (zapis ten nie dotyczy
obiektów specjalnego przeznaczenia).
 |
Pomiary rezystancji w wózku widłowym |
ü
próba ciągłości przewodów - wykonywana przy
użyciu źródła prądu stałego lub przemiennego o niskim napięciu (od 4 V do 24 V)
ü
badanie działania urządzeń różnicowoprądowych
- których podstawową funkcją jest
dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym. Prawidłowo działający
wyłącznik różnicowoprądowy, w przypadku pojawienia się nadmiernego prądu
doziemnego, odłącza zabezpieczony obwód
od zasilania.
·
sprawdzenie funkcjonalne działania urządzenia
lub układu.
 |
Pomiary konserwatorskie w wózku widłowym |
2.
badania
eksploatacyjne okresowe - podczas badań okresowych sprawdzamy czy stan
techniczny instalacji bądź urządzeń elektrycznych nie uległ pogorszeniu w
trakcie eksploatacji i czy nadal pozwala na ich bezpieczne użytkowanie. Wymagania, którym dana instalacja i
urządzenia elektryczne, sprostały podczas badań i pomiarów odbiorczych, muszą
być cały czas spełniane. Badania okresowe obejmują w szczególności:
ü
oględziny instalacji i urządzeń
ü
pomiary rezystancji izolacji
ü
badanie działania urządzeń różnicowoprądowych
Kiedy dokonywać
pomiarów elektrycznych?
Ustawa z dnia 7.07.1994 r. Prawo Budowlane (Dz. U. z 1994 r.
nr 89 - z późniejszymi zmianami) nakłada obowiązek przeprowadzania badań i
pomiarów okresowych nie rzadziej niż co 5 lat.
W odniesieniu do badania instalacji i urządzeń na placach budowy
przyjmuje się, że kontrola powinna odbywać się przynajmniej 2 razy w roku.
Obowiązujące przepisy nie określają sztywnych wytycznych dotyczących
częstotliwości przeprowadzania badań, a jedynie zalecenia ramowe. Przy
ustalaniu terminu kolejnych badań i pomiarów należy mieć na uwadze, oprócz
wspomnianych zaleceń prawnych, wpływ czynników środowiskowych (wyładowania
atmosferyczne, silne wiatry, opady) oraz
stopień zużycia urządzeń i instalacji elektrycznych. Norma PN-HD 60364-6 zaleca ustalanie częstości
okresowych badań z uwzględnieniem rodzaju instalacji i jej wyposażenia,
zastosowania, częstości i jakości konserwacji.
Ramy czasowe kolejnego badania powinny zostać podane w protokole
sprawdzania okresowego, za wyłączeniem przypadków wiążących się z występowaniem
ryzyka - tu zalecany jest krótszy okres przeglądów.

Jesteś zainteresowany poszerzeniem swojej wiedzy na temat elektryki urządzeń magazynowych i pomiarów elektrycznych? A może szukasz firmy zajmującej się przeprowadzaniem badań i pomiarów elektrycznych? Jeśli tak- zapraszamy na stronę łódzkiej firmy szkoleniowej Awans BHP.